Kínversk bóla

Ég hitti kínverskan hagfræðing árið 2011 í framhaldi af fyrirlestri sem ég hélt í New Jersey varðandi íslenska hrunið. Hann sagði að afar margt sem fram kom í fyrirlestri mínum svipaði til ástandsins í Kína um þær mundir. Fasteignabóla var þá þegar farin að myndast og var hún jafnvel sprungin. Hans helstu áhyggjur voru að hagvöxturinn sem ríkti, og hafði gert í mörg ár, dyggði til að blása enn frekar í þá verðbólu sem var að myndast þar og að slíkt kæmi til með að breiðast yfir í aðrar afurðir fjármálamarkaða.

Áhyggjur hans hafa komið á daginn. Langt er síðan að ljóst var að fasteignabóla hefði í raun myndast og einnig sprungið. Engu að síður héldu kínversk hlutabréf að hækka í virði. Þessi þróun svipar til þess þegar að fasteignabóla sprakk í Bandaríkjunum árið 1925 en nokkrum árum síðar hækkuðu hlutabréf mikið áður en hinn mikli skellur kom. Hækkunin á kínverskum hlutabréfum líktist þó meira þeirri hækkun sem átti sér stað í tæknifyrirtækjum skráð á NASDAQ vísitölunni árin 1998-2000 (byrjun árs 2000). Svona leit NASDAQ hlutabréfavísitalan út frá lok apríl 1999 til sama tíma ársins 2000 (heimild: Google Finance).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gengi kínversku hlutabréfavísitölunnar hefur hækkað með svipuðum hætti síðustu 12 mánuði eins og sést hér að neðan (heimild: Bloomberg.com).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Því hefur lengi verið spáð að vöxtur efnahagsins í Kína komi til með að dragast saman. Það er ekki þar með sagt að samdráttur væri nauðsynlega í spilunum, einfaldlega minni vöxtur. Þetta virðist ákveðinn hluti almennings í Kína ekki hafa verið meðvitaður um. Sígild einkenni hlutabréfabóla er uppspretta af miklum hagvexti í mörg ár og þrátt fyrir að hættumerki séu til staðar fer almenningur að trúa því að hagvöxturinn verði óendanlegur. Aukið aðgengi fólks í Kína að fjármagni leitaði síðan í hlutabréfamarkaðinn þar sem að hækkun hlutabréfa veitti þá tálmynd að þau væri góð fjárfesting (oft er innstæða fyrir hækkun hlutabréfa) og almenningur þar fór að fjárfesta í bréfum einungis af því að því að vinir og vandamenn höfðu gert slíkt hið sama og hagnast mikið. Skuldsetning almennings þar er í sögulegum hæðum og hefur aukist gríðarlega hratt eins og þessi frétt dregur vel saman. Eins og kínverski hagfræðingurinn sagði fyrir nokkrum árum síðan, margt svipar til ástandins í Kína síðastliðin ár (og fallsins þessa daganna) og á Íslandi 2003-2008.

MWM

Hér er hlekkur af frétt á RÚV sem birtist í morgun varðandi þetta efni. Það var ónákvæmt hjá mér að segja að frekari lækkanir væru líklegar, betra hefði verið að segja að þær kæmu mér ekki á óvart.