Kína og hlutabréf - mýtur um hrun

Hlutabréf í Kína eru aftur í sviðsljósinu þessa dagana eftir töluvert mikið fall hlutabréfavísitölunnar þar í upphafi árs. Aðrir hlutabréfamarkaðir féllu einnig í virði.

Ýmsar skýringar hafa komið fram varðandi þetta verðfall hlutabréfa en að mínu mati eru engar nýjar fréttir að koma fram. Gengi hlutabréfa í Kína er á svipuðum slóðum og það var í haust og einnig fyrir ári síðan. Frá ársbyrjun 2014 hækkaði gengi kínverskra hlutabréfa mikið en féll svo aftur um haustið. Eftir það mikla fall hækkaði gengi kínversku hlutabréfavísitölunnar á nýjan leik aðeins til að falla aftur á svipaðar slóðir. Lítið er vitað hversu mikinn þátt kínversk stjórnvöld hafa á gengi hlutabréfa en ekki er útilokað að þau geri slíkt með einhverjum hætti, eins og stjórnvöld margra annarra ríkja gera með beinum eða óbeinum hætti.

Fjallað hefur verið um að hægja sé á vexti kínverska hagkerfisins. Aftur, það eru ekki nýjar fréttir. Líkum hefur verið leitt að því í töluverðan tíma auk þess sem bent hefur verið á ýmis bólueinkenni innan hagkerfisins í mörg ár. Hinn mikli vöxtur kínverska hagkerfisins hefur verið byggður upp með svipuðum hætti og Sovétríkin gerðu á tíma Stalíns (já, það var mikill hagvöxtur þar í nokkra áratugi). Fólk hefur verið flutt úr sveitum í borgir þar sem að verksmiðjur hafa verið reistar til að framleiða ódýran varning til sölu um allan heim. Hagvexti byggðum á slíkum forsendum lýkur á einhverjum tímapunkti, það er einungis spurning um hvenær.

Einnig hefur verið bent á að fjárfestar séu órólegir vegna lækkandi olíuverðs. Má ætla af þeim skrifum að olíuverð endurspegli hagvöxt og gengi hlutabréfa að einhverju leyti. Verð á fati af olíu fór niður í $10 árið 1999 á sama tíma og hlutabréfamarkaðir voru á blússandi siglingu. Síðan hækkaði verðið á olíu jafnt og þétt næstu árin fram að árinu 2008. Á sama tíma lækkaði gengi hlutabréfa frá árinu 2000-2003 og tók þá að hækka á nýjan leik. Engin fylgni var á milli olíuverðs og gengi hlutabréfa á tímabilinu. Olíuverð náði hæstu hæðum sumarið 2008 og kostaði fatið þá $145. Olíuverð hækkaði mikið fyrstu mánuði þess árs og lækkaði gengi hlutabréfa á sama tíma. Aftur, engin fylgni var sjáanleg á milli þessara tveggja þátta. Nú er sagt að gengi hlutabréfa sé að lækka að því olíuverð sé lágt!

Einföld skýring er sú að gengi hlutabréfa fyrirtækja í olíugeiranum lækkar þegar að olíuverð fellur. Að sama skapi hafa neytendur meiri peninga á milli handanna í aðra neyslu og sást það til dæmis á íslenska hlutabréfamarkaðinum í gær (fimmtudag) þegar að hlutabréf Haga hf. hækkuðu í verði á meðan að íslenska hlutabréfavísitalan lækkaði tæplega 2%.

Reyndar væri það ágætt fyrir íslenska fjárfesta ef erlend verðbréf falla í verði næstu mánuði og jafnvel ár. Nú þegar að gjaldeyrishöftum verður aflétt er vel hugsanlegt að flestir góðir fjárfestingarkostir á erlendum mörkuðum verði ekki lengur til staðar, enda hefur gengi hlutabréfa hækkað mikið síðustu ár og hefur bandaríska Dow Jones hlutabréfavísitalan tvöfaldast síðustu 7 ár (jafngildir um það bil 10% árlegri jafnri ávöxtun). Lækki erlend verðbréf í virði gæti það einfaldlega skapað kauptækifæri fyrir Íslendinga á erlendri grundu.

Ég var í viðtali á RÚV í gær (fimmtudag) vegna þessa máls, hægt er að hlusta á viðtalið með því að ýta á „spila“ hnappinn á miðri mynd af mér sem kemur fram hérna - http://ruv.is/frett/ofmaelt-ad-tala-um-hrun

MWM